अग्निवीर आणि रोजगार

अग्निवीर योजनेबाबत अनेक गैरसमज पसरवले जात आहेत. पहिला म्हणजे त्यातून रोजगार हिसकावून घेतला जाईल. हे खरंच बरोबर आहे का? गैरसमज पसरवणाऱ्यांचे म्हणणे आहे की, अग्निवीर योजनेंतर्गत पहिल्या वर्षी ४६ हजार नियुक्त्या करण्यात येणार आहेत. त्यापैकी 25 टक्के म्हणजे 11,500 सैन्यात कायमस्वरूपी असतील. उर्वरित 34,500 सैनिक वयाच्या 25 व्या वर्षी सेवेतून निवृत्त होतील. भविष्यात ते काय करतील? प्रश्न महत्वाचा आहे.

आता या, अग्निवीर योजना नसेल तर या पदांवर किती भरती होणार. 4 वर्षांनंतर कायमस्वरूपी होणारे सैनिक 11,500. याशिवाय, तात्पुरत्या 34,500 ला देखील 4 ने भागले जाईल. त्यामुळे आकडा 8625 येईल. म्हणजेच 20125 सैनिकांचीच कायमस्वरूपी भरती होणार आहे. उर्वरित 25875 जणांना सैन्यात नोकरीचा अनुभव मिळणार नाही आणि इतरत्र नोकरी मिळण्याची शक्यता कमी  राहणार. 

आता अग्निवीर योजनेचे फायदे: अग्निवीर 4 वर्षांच्या सैन्यात नोकरीसह अभ्यास, पदवी मिळवू शकणार आहे. त्याचे आरोग्यही चांगले राहील. त्याला लष्करी अनुभवही असेल. पगारही मिळेल आणि त्याच्या खिशात ११ लाख रुपयेही असतील. जेणेकरून त्याला स्वतःचा रोजगारही सुरू करता येईल. त्याच्या कुटुंबीयांवर काहीही खर्च होणार नाही. खरे सांगायचे तर चार वर्षांचा लष्कराचा अनुभव आणि २५ टक्के नोकरी मिळेल असे सरकारने सांगितले असते तर वर्षभरात लाखो रुपये देऊनही तरुण या योजनेत सहभागी होण्यास उत्सुक झाले असते. असेच गाजर दाखवून कोचिंग सेंटर्स बेरोजगारांकडून लाखो रुपये लुबाडतात आणि  जेमतेम 10 टक्के विद्यार्थीही उत्तीर्ण होत नसतील. वीस हजारांऐवजी ४६ ​​हजारांना नोकऱ्या मिळाल्यास कोचिंग सेंटरचा व्यवसाय बुडण्याचा धोका निश्चित आहे. हेच योजनेच्या विरोधाचे प्रमुख कारण आहे.

आता 34,500 निवृत्त सैनिक काय करणार हा प्रश्न आहे. लष्करी अनुभवामुळे त्यांना भविष्यात पोलीस, प्रशासन आदींमध्ये आरक्षण व आरक्षण मिळाले नसले तरी त्यांना नोकरीत निश्चितच पसंती मिळेल. म्हणजेच या योजनेनंतर निवृत्त झालेल्या 34500 पैकी 20125 तरुणांना जिथे रोजगार मिळणार होता, तिथे किमान 15 ते 20 हजारांना सरकारी संस्थांमध्ये नक्कीच नोकरी मिळणार आहे. उर्वरित खासगी क्षेत्रातही लष्करातून निवृत्त झालेल्या तरुणांच्या नोकरीच्या संधी अधिक असतील. उदा. अगदी खाजगी बँक, बी.कॉम.ची पदवी असलेला २५ वर्षांचा निवृत्त सैनिक त्याला नोकरीत इतरांपेक्षा प्राधान्य देईल. सर्व क्षेत्रांमध्ये सुरक्षा ही नैसर्गिक प्रवृत्ती आहे. अतिरिक्त पात्रता असल्याने अग्निवीरांचे उज्जवल राहणार आहे. 

सारांश अग्निवीर योजनेत सहभागी तरुणांना अधिक रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देतो. दुर्दैवाने ही योजना राबवण्यापूर्वी त्याचे महत्त्व तरुणांना समजावून सांगण्यात सरकार अपयशी ठरले आहे. दुसरीकडे माध्यमेही तरुणांना योग्य मार्गदर्शन करत नाहीत. कदाचित  विस्तवात तूप घालून त्यांना जास्त टीआरपी मिळत असावा. बाकी आपल्या देशात विरोधी पक्ष सत्तेसाठी कोणत्याही थराला जातात. सरकारी मालमत्तेचे नुकसान करण्यातही ते कसूर करत नाहीत. त्याच्या प्रभावाखाली येऊन तोडफोड करणाऱ्या उर्वरित तरुणांचे भविष्य उद्ध्वस्त होणार हे निश्चित. आजच्या माहितीच्या युगात त्यांना सरकारी सोडा, भविष्यात त्यांना खाजगी नोकऱ्या मिळणार नाहीत.